Over stagiairs, zitzakken en andere futiliteiten

Ken je die eindeloze discussies over de vraag of er voor stagiairs een zitzak moet komen?
Terwijl niemand weet wie eigenlijk verantwoordelijk is voor hun begeleiding?
Gefeliciteerd: je bent aan het bikeshedden.

De term komt van de Britse historicus Cyril Northcote Parkinson, die opmerkte dat mensen liever praten over simpele dingen (zoals een fietsenstalling) dan over complexe onderwerpen (zoals een nucleaire installatie).
Kort gezegd: we verspillen tijd aan details omdat die veiliger voelen dan het echte werk.

Waar dit gebeurt

Overal waar mensen in overleg gaan.
Bij HR die een hele middag vergadert over het welkomstpakket voor stagiairs, maar nooit toekomt aan het verbeteren van het onboardingproces.
Of bij een begeleider die liever discussieert over het lettertype van het stageverslag dan over de vraag of de stagiair iets leert.
Het lijkt belangrijk, maar ondertussen leren stagiairs vooral hoe prioriteiten níet werken.

Individuele effecten

Bikeshedden voelt productief, maar is het niet.
We werken aan wat makkelijk is, niet aan wat belangrijk is.
Begeleiders besteden uren aan het finetunen van roosters en mailtemplates, terwijl stagiairs wachten op inhoudelijke feedback.
Zo raakt iedereen gefrustreerd, en niemand beter.

Systemische effecten

In organisaties groeit bikeshedding als onkruid.
Iedereen wil ergens over meepraten, dus praten we vooral over onderwerpen die iedereen snapt: koffie, ergonomie, snacks, stoelen.
De moeilijke onderwerpen, groei, ontwikkeling, strategische begeleiding, schuiven we door naar “de volgende keer”.
Het resultaat: vergaderingen vol meningen, nul voortgang, en stagiairs die leren dat overleg vooral theater is.

Effect op stagiairs

Voor stagiairs is bikeshedding rampzalig.
Ze zien dat hun begeleiding verzandt in details: welk notitieboek ze gebruiken, welke dag ze rapporteren, of wie het best de plant kan water geven.
Maar de écht belangrijke gesprekken; over leerdoelen, feedback en toekomst, blijven uit.
Zo leren ze dat uiterlijk vertoon belangrijker is dan inhoud, en dat structuur optioneel is.
Een stage waarin iedereen het druk heeft, maar niemand richting geeft.

Bikeshedden bij werving

Zelfs in het wervingsproces duikt het op.
Recruiters polijsten vacatureteksten tot poëzie, maar vergeten te onderzoeken wat stagiairs écht nodig hebben om te floreren.
Bedrijven vergelijken lettertypes in plaats van leeromgevingen.
Zo krijg je een schitterende vacature die niemand begrijpt, en stagiairs die afhaken na week drie.

Waarom het gebeurt

Omdat het fijn voelt om iets te begrijpen.
Grote vraagstukken over ontwikkeling of motivatie zijn vaag en spannend.
Maar over zitzakken, welkomstcadeaus of koffiekopjes heeft iedereen een mening.
Dus kiezen we die gesprekken.
Liever comfortabel oppervlakkig dan ongemakkelijk relevant.

Hoe je het voorkomt

De remedie is focus.
Laat gesprekken niet ontsporen in details, maar houd ze bij één hoofdthema.
Gebruik gestructureerde formulieren of gesprekskaarten zodat gesprekken niet afdwalen naar lunchvoorkeuren of kantoorplanten.
Richt je begeleiding op drie vaste thema’s: carrière, vaardigheden en uitdagingen.
Over de keuze “kaas of cervelaat” kun je daarna nog uren napraten. In de kantine.

Waar het begon

Cyril Parkinson beschreef ooit hoe een comité meer tijd besteedde aan de bouw van een fietsenstalling dan aan een nucleair project.
Iedereen begreep de fietsenstalling, niemand begreep het atoom.
En dat is nog steeds zo.
Hoe minder we begrijpen, hoe stiller het wordt.

Gouden tips

• Richt werving op wat ertoe doet.
  Bepaal vooraf welke vaardigheden en eigenschappen je zoekt en stem je proces daarop af.
  Minder gepraat, sneller de juiste match.

• Maak onboarding strak en inhoudelijk.
  Leg verwachtingen vast, koppel aan concrete taken en leerdoelen.
  Zo voelt de stagiair zich welkom én nuttig.

• Blijf coachen, niet kletsen.
  Plan vaste feedbackmomenten, gebruik gestructureerde tools en houd het gesprek bij de kern.
  Dan groeit de stagiair en jij ook.

🧠 Je brein fopt je dagelijks; wil je leren terugfoppen? Boek mijn lezing Breinpaadjes en ontdek hoe organisaties hun tijd kunnen terugwinnen van de vergadertafel.

🧩 Deze pagina hoort bij de Biases bij Stage-bibliotheek van Maarten Brand, over denkfouten, stagebegeleiding en praktijkleren.